Polskie Ministerstwo Finansów planuje zmianę przepisów podatkowych w Polsce, aby otrzymać jeszcze większy dostęp do danych o Polakach za granicą oraz ich dochodach i płaconych podatkach.
Wsparcie zagranicznych organów skarbowych będzie potrzebne przy kontrolach jednoczesnych, doręczaniu pism i wymianie informacji.
Pisma podatkowe będzie mogła dostarczać administracja skarbowa z innego państwa Unii Europejskiej tylko w wyjątkowych sytuacjach, urzędnicy ze Wspólnoty będą mogli brać udział przy sprawdzaniu podatników, prowadzone będą kontrole jednoczesne, a wymiana informacji o podatnikach zostanie znacznie poszerzona. To tylko część zmian, które zawiera projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej i ustawy o kontroli skarbowej, autorstwa Ministerstwa Finansów.
Jaki jest powód tak obszernych modyfikacji? Według MF konieczne jest dostosowanie naszych przepisów do dyrektywy Rady 2011/16/UE z 15 lutego 2011 r. w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania i uchylającej dyrektywę 77/799/EWG (Dz.Urz. UE L 64 z 11.03.2011 str. 1). Państwa członkowskie UE zostały zobowiązane do wprowadzenia tych regulacji w życie ze skutkiem od 1 stycznia 2013 r.
Projekt zakłada zmiany w kilku obszarach. Po pierwsze, przy doręczaniu pism. Po drugie, przy prowadzeniu kontroli – zarówno na podstawie Ordynacji podatkowej, jak i ustawy o kontroli skarbowej. Po trzecie, w zakresie wymiany informacji między państwami o podatnikach.
Obecnie minister finansów może wystąpić do władzy państwa członkowskiego UE właściwej w sprawach podatkowych z wnioskiem o doręczenie pisma organu podatkowego. Przepisy dyrektywy 2011/16/UE nieco węziej określają tę możliwość. Dlatego też po zmianie z Ordynacji podatkowej (art. 154a) możliwość wystąpienia do obcego państwa z wnioskiem o doręczenie pisma podatkowego będzie możliwe tylko wtedy, gdy doręczenie osobie przebywającej w tym państwie nie jest możliwe lub powodowałoby nieproporcjonalne trudności.
Dodatkowo w doręczaniu pism ma pośredniczyć wyznaczony przez ministra finansów dyrektor izby skarbowej właściwy ze względu na siedzibę urzędu obsługującego dany organ podatkowy jednostki samorządu terytorialnego.
Nowością będą kontrole jednoczesne. Dziś minister finansów może zawierać porozumienia jednostronne lub wielostronne z obcymi władzami w zakresie koordynacji czasu wszczynania i zakresu prowadzonych kontroli. Porozumienia te mogą przewidywać obecność przedstawicieli obcej władzy w toku czynności kontrolnych.
Po zmianie przepisów minister finansów z zagranicznymi urzędnikami będzie jedynie uzgadniał prowadzenie kontroli jednoczesnych. Nie będzie to już wymagało podpisania żadnych porozumień. Również obca władza podatkowa będzie mogła poinformować polskiego ministra o kontroli jednoczesnej. Ten przystąpi do czynności lub przekaże uzasadnioną odmowę.
Kolejny obszar zmian dotyczy wymiany informacji. Dotychczas wymiana ta dotyczyła tych danych, które pozwalały na prawidłowe określenie podstaw opodatkowania i wysokości zobowiązania podatkowego w zakresie opodatkowania: dochodu, majątku lub kapitału bez względu na sposób i formę opodatkowania, w tym opodatkowania rzeczy lub praw majątkowych oraz przyrostu majątku lub kapitału; składek ubezpieczeniowych.
Po nowelizacji wymiana informacji obejmie wszelkie informacje, które mogą być istotne dla celów stosowania i wykonania przepisów dotyczących podatków stanowiących dochód budżetu państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego (z pewnymi wyjątkami).
Ostatnia część nowelizacji poświęcona jest zmianom w ustawie o kontroli skarbowej. Dotyczy ona np. możliwości zawierania przez ministra finansów porozumienia w zakresie przebywania upoważnionych przedstawicieli tej władzy w siedzibach organów kontroli skarbowej oraz ich obecność w toku postępowań kontrolnych.
Zmienione przepisy mają wejść w życie 14 dni od dnia ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Tomasz J. Kaplan
