Choć zapewne Marek Belka nigdy w Irlandii się nie pojawił, jednak mógłby być dumny ze skali opodatkowania odsetek od depozytów w tym kraju.
Przypomnijmy, że podatek od dochodów kapitałowych został wprowadzony w Polsce w 2002 roku przez byłego ministra finansów, a obecnego prezesa NBP, Marka Belkę.
Początkowo jego stawka wynosiła 20% i obejmowała jedynie zyski z oszczędności (depozyty i lokaty bankowe). Zmiana nastąpiła w 2004 roku, kiedy zdecydowano się na opodatkowanie dochodów kapitałowych pochodzących z innych form inwestycji, takich jak na przykład inwestycje w papiery wartościowe. Zdecydowano wtedy również o obniżeniu stawki podatku do 19%.
Do końca 2012 roku istniała w przepisach prawa polskiego luka, która pozwalała całkowicie legalnie unikać obowiązku płacenia podatku Belki od odsetek przyrastających na kontach oszczędnościowych w Polsce.
Zgodnie z ustawą o ordynacji podatkowej, przy obliczaniu kwoty do opodatkowania i wysokości samego podatku, stosowało się bowiem następującą zasadę zaokrągleń: końcówki kwot poniżej 50 groszy pomija się, a pozostałe podwyższa, zaokrąglając je do pełnych złotych.
Zgodnie z ustawą o ordynacji podatkowej, przy obliczaniu kwoty do opodatkowania i wysokości samego podatku, stosowało się bowiem następującą zasadę zaokrągleń: końcówki kwot poniżej 50 groszy pomija się, a pozostałe podwyższa, zaokrąglając je do pełnych złotych.
Obecna ekipa rządząca w Polsce (PO+PSL) zmieniła jednak te przepisy, uszczelniając je tak, by każdy zapłacił ten podatek. Paradoksalnie, to jest ta sama partia polityczna (PO), która szła do wyborów z hasłem zlikwidowania podatku Belki i wprowadzenia stawek podatku 15% (15% VAT zamiast 22%; 15% PIT zamiast 18%/32%; 15% CIT zamiast 19%).
Z obietnic wyborczych wyszło to, co zwykle, czyli zwiększono podatek VAT do 23% i wzmocniono egzekwowanie podatku Belki.
Z obietnic wyborczych wyszło to, co zwykle, czyli zwiększono podatek VAT do 23% i wzmocniono egzekwowanie podatku Belki.
Z podatku Belki zwolnione są w Polsce jedynie konta emerytalne (IKE) i lokaty mające formę ubezpieczenia na życie. W zasadzie mając zwykłą lokatę bankową nie można więc już uciec od tego podatku, płaconego liniowo według skali 19%.
Tymczasem w Irlandii jest jeszcze ciekawiej pod tym względem.
Podatek Belki nazywa się w Irlandii Deposit Interest Retention Tax (DIRT) i podobnie jak w Polsce jest pobierany automatycznie przez bank przy wypłacie odsetek.
Podatek Belki nazywa się w Irlandii Deposit Interest Retention Tax (DIRT) i podobnie jak w Polsce jest pobierany automatycznie przez bank przy wypłacie odsetek.
Po zmianach wprowadzonych w nowo opublikowanym budżecie, od nowego roku 2013 wynosi on w Irlandii 33%, zamiast 30%, jak w 2012 roku. Przypomnijmy, że do niedawna, przed rozpoczęciem kryzysu, podatek DIRT wynosił w Irlandii 20%.
Zwolnienie z podatku DIRT obowiązuje w Irlandii jedynie emerytów powyżej 66 lat. To też ma się zmienić i ulga ta ma prawdopodobnie wkrótce przestać obowiązywać.
Od roku 2014 podatek DIRT ma zostać powiększony o kolejne 4% PRSI. W ten sposób dochód z lokat bankowych w Irlandii będzie opodatkowany w skali 37% (33% DIRT + 4% PRSI).
Opodatkowanie odsetek od lokat w Irlandii (Podatek DIRT w Irlandii):
20% przed 2008 r.
22% w 2009 r.
25% w 2010-2011 r.
30% w 2012 r.
33% w 2013 r.
37% w 2014 r.
Obecny minister finansów Irlandii, Michael Noonan, zwiększył więc ten podatek prawie dwukrotnie w porównaniu do Polski. Zmiany te mają na celu skłonienie mieszkańców Irlandii do wydawania pieniędzy zamiast oszczędzania, co miałoby pomóc w rozruszaniu kruchej gospodarki.
Ciekawe, jak zmiana ta wpłynie na stan oszczędności gospodarstw domowych w irlandzkich bankach, który obecnie wynosi ponad €87,000,000,000. Zapewne część z nich zostanie przeniesiona do innych krajów, gdzie opodatkowanie dochodów z kapitału jest niższe, a część z nich skonsumowana.
Wysokie podatki od wzrostów kapitałowych nie zachęcają też do trzymania pieniędzy na lokacie w banku.
W przypadku Polski, oferowane przez banki odsetki od lokat są wyższe (maksymalnie około 6% brutto od wkładów w PLN vs. maksymalnie 3% od lokat w EUR w Irlandii), dochodzi jednak ryzyko strat walutowych.
Wysokie podatki od wzrostów kapitałowych nie zachęcają też do trzymania pieniędzy na lokacie w banku.
W przypadku Polski, oferowane przez banki odsetki od lokat są wyższe (maksymalnie około 6% brutto od wkładów w PLN vs. maksymalnie 3% od lokat w EUR w Irlandii), dochodzi jednak ryzyko strat walutowych.
Tomasz J. Kaplan
